Các kênh phân phối ca cao chính ở Bắc Âu
Nhà xuất khẩu có thể sử dụng các kênh khác nhau để đưa ca cao đến thị trường Bắc Âu. Việc gia nhập thị trường sẽ thay đổi tùy theo chất lượng hạt ca cao và khả năng cung ứng của doanh nghiệp. Tuy nhiên, nhập khẩu trực tiếp vào các nước Bắc Âu nhìn chung ít phổ biến hơn so với một số nước châu Âu khác.
Hầu hết hạt ca cao vào Bắc Âu thông qua các cảng châu Âu khác, chẳng hạn như Liverpool (Vương quốc Anh), Amsterdam (Hà Lan) và Hamburg (Đức), sau đó được phân phối xa hơn đến các nước châu Âu khác, bao gồm Đan Mạch, Thụy Điển và Na Uy.
Thị trường châu Âu đang hướng tới chuỗi cung ứng rút ngắn, điều đó có nghĩa là các nhà bán lẻ và công ty chế biến ca cao đang ngày càng tìm nguồn cung ứng hạt ca cao trực tiếp tại nơi sản xuất. Hình dưới đây cho thấy các kênh quan trọng nhất đối với hạt ca cao ở Bắc Âu.
Các nhà chế biến và xay xát hạt ca cao
Các nhà chế biến và xay xát lớn lấy hạt ca cao trực tiếp từ các nước sản xuất. Họ chế biến nguyên liệu thô thành ca cao khối, bơ ca cao hoặc bột ca cao để phân phối cho các ngành công nghiệp bánh kẹo, thực phẩm, mỹ phẩm và dược phẩm trên khắp châu Âu. Một số nhà chế biến ca cao cũng sản xuất các sản phẩm cuối cùng để cung cấp trực tiếp cho lĩnh vực bán lẻ hoặc dịch vụ thực phẩm.
Trong số những doanh nghiệp lớn nhất, Barry Callebaut có nhà máy chế biến và văn phòng bán hàng ở Thụy Điển, cũng như văn phòng bán hàng ở Đan Mạch. Một doanh nghiệp khổng lồ khác trong lĩnh vực này, Cargill không có cơ sở sản xuất trực tiếp ở Bắc Âu, nhưng có thỏa thuận với Caldic Ingredients Nordic để phân phối độc quyền trong khu vực dòng sản phẩm ca cao và socola hoàn chỉnh của Cargill cho các nhà sản xuất thực phẩm.
Đối với nhà xuất khẩu hạt ca cao số lượng lớn, đối tác thương mại trực tiếp thường là nhà xay xát hoặc chế biến ca cao. Các công ty này có xu hướng mua khối lượng lớn ca cao chất lượng tiêu chuẩn. Họ thường có các trạm thu mua ở các nước sản xuất.
Nhà nhập khẩu
Các nhà nhập khẩu hạt ca cao số lượng lớn thường xử lý số lượng lớn và có liên hệ trực tiếp với các nhà xuất khẩu ở các nước sản xuất. Trong hầu hết các trường hợp, nhà nhập khẩu có mối quan hệ lâu dài với nhà cung cấp của họ. Các nhà nhập khẩu hoặc bán hạt ca cao cho các công ty ở Bắc Âu hoặc tái xuất chúng cho những người mua châu Âu khác. Tuy nhiên, hạt ca cao tái xuất khẩu từ Bắc Âu không đáng kể.
Barry Callebaut nhập khẩu hạt ca cao trực tiếp từ nguồn gốc. Các ví dụ khác về các nhà nhập khẩu bao gồm Caldic Nordic, NAF Trading (Đan Mạch), Harlemgruppen (Na Uy) và KåKå (Thụy Điển). KåKå, thuộc tập đoàn đa quốc gia Orkla, là một trong những nhà cung cấp nguyên liệu lớn nhất cho ngành làm bánh và bánh ngọt của Thụy Điển. Bodén & Lindeberg là một nhà nhập khẩu nguyên liệu tự nhiên lớn khác ở Thụy Điển chuyên nhập khẩu các sản phẩm ca cao, cung cấp chúng cho ngành công nghiệp bánh mì, bánh kẹo và thực phẩm ở Bắc Âu.
Các nhà bán lẻ lớn thường đồng thời là các nhà nhập khẩu lớn. Ví dụ, Coop Trading là công ty tìm nguồn cung ứng cho các nhà bán lẻ hợp tác ở Đan Mạch, Na Uy và Thụy Điển. Trong các mô hình tìm nguồn cung ứng khác, chẳng hạn như liên minh mua chiến lược phi lợi nhuận AMS (có trụ sở tại Hà Lan), tổ chức tìm nguồn cung ứng nhãn hiệu riêng cho 10 nhà bán lẻ thực phẩm lớn ở châu Âu, bao gồm Tập đoàn Salling của Đan Mạch và ICA của Thụy Điển.
Chỉ có một số nhà nhập khẩu hạt ca cao chuyên biệt đang hoạt động trong phân khúc đặc sản Bắc Âu, chẳng hạn như Q-organic (Đan Mạch), công ty này nhập khẩu những lô nhỏ hạt ca cao hữu cơ chất lượng cao trực tiếp từ nông dân ở Peru. Tuy nhiên, hầu hết các nhà sản xuất socola chất lượng cao ở Bắc Âu đều mua hạt ca cao từ các nhà nhập khẩu ca cao đặc sản châu Âu khác, chẳng hạn như Daarnhouwer (Hà Lan), Silva Cacao (Bỉ) và Twenty Degrees Cacao (Vương quốc Anh, thuộc Tập đoàn Olam Cacao). Những nhà nhập khẩu chuyên biệt này thường xử lý số lượng nhỏ và thường làm việc trực tiếp với người sản xuất và hợp tác xã sản xuất. Họ thường làm việc trong các dự án với các hợp tác xã sản xuất ca cao ở các nước xuất xứ.
Các nhà nhập khẩu chuyên biệt cũng có thể quan tâm đến các sản phẩm ca cao có giá trị gia tăng được chế biến tại nước xuất xứ.
Đối với các nhà xuất khẩu với khối lượng lớn từ các nhà sản xuất hoặc hợp tác xã, các công ty lớn tham gia vào các hoạt động chế biến và nhập khẩu ca cao có thể đóng vai trò là cửa ngõ vào thị trường Bắc Âu. Nếu kinh doanh ca cao số lượng lớn, hãy thảo luận về các khả năng chứng nhận với người mua.
Nông dân và hợp tác xã của nông dân với ca cao đặc sản hoặc ca cao được chứng nhận có thể bán hạt ca cao trực tiếp cho các nhà nhập khẩu ca cao chuyên biệt, vì nhiều nhà nhập khẩu chuyên biệt thích làm việc trực tiếp với các nhà sản xuất và hợp tác xã hơn là thông qua các nhà xuất khẩu.
Ngoài ra, nếu sản xuất hoặc có hạt ca cao chất lượng rất cao và đang làm việc thông qua một nhà nhập khẩu, doanh nghiệp có thể thảo luận về khả năng liên kết trực tiếp với các nhà sản xuất socola cao cấp. Đây chủ yếu là cơ hội cho những người có phương tiện tài chính và bí quyết kỹ thuật tiếp cận trực tiếp với thị trường.
Các nhà sản xuất socola nhãn hiệu lớn và tư nhân
Nhà sản xuất socola công nghiệp lớn nhất thế giới là Barry Callebaut, có cơ sở sản xuất ở Thụy Điển. Các nhà sản xuất socola đa quốc gia lớn khác đang hoạt động tại thị trường Bắc Âu, chủ yếu thông qua các văn phòng kinh doanh và quản lý địa phương ở mỗi quốc gia, là Mars, Ferrero và Lindt & Sprüngli. Mondelez cũng có mặt ở cả 3 quốc gia, có nhà máy sản xuất socola ở Na Uy và Thụy Điển. Các công ty này đều có bộ phận nhập khẩu riêng và lấy hạt ca cao trực tiếp từ các nước sản xuất.
Nhiều nhà sản xuất bánh kẹo và socola lớn hơn của Thụy Điển, Na Uy và Đan Mạch có mặt ở cả ba quốc gia, như Toms Group và Frellsen Chokolade (Đan Mạch) và Cloetta (Thụy Điển). Fazer là nhà sản xuất thực phẩm Phần Lan có sự hiện diện lớn ở Đan Mạch, Na Uy và Thụy Điển. Các ví dụ khác về các công ty sản xuất bánh kẹo socola quy mô vừa ở Bắc Âu bao gồm Nidar và Freia (Na Uy) và Willys (Thụy Điển).
Các nhà sản xuất nhãn hiệu riêng cũng có thể là một điểm đầu vào thú vị cho hạt ca cao. Nhãn hiệu riêng đang phát triển trên khắp châu Âu, bao gồm cả Bắc Âu. Thị phần nhãn hiệu riêng ở Thụy Điển và Na Uy đạt xấp xỉ 1/3 toàn bộ thị trường nhãn hiệu vào năm 2019.
Các nhà sản xuất socola như Kathrine Andersen Chokolade (Đan Mạch) và Hval Sjokolade (Na Uy) sản xuất các sản phẩm nhãn hiệu riêng bên cạnh các sản phẩm của chính họ.
Việc bán cho những người chơi này rất thú vị nếu có nguồn cung cấp hạt ca cao ổn định với chất lượng tiêu chuẩn, có sẵn với số lượng lớn và tốt nhất là được chứng nhận.
Nhà sản xuất socola nhỏ
Đặc biệt trong phân khúc đặc sản và hương vị hảo hạng, hạt ca cao ngày càng được giao dịch trực tiếp từ nông dân hoặc hiệp hội nông dân và hợp tác xã đến các nhà sản xuất socola. Thương mại trực tiếp đang phát triển, nhưng nó vẫn chiếm một phần rất nhỏ trong thị trường ca cao. Không phải tất cả các nhà sản xuất socola đều có thể duy trì hoạt động thương mại trực tiếp và đáp ứng tất cả các trách nhiệm thường được giao cho thương nhân bên ngoài, chẳng hạn như hậu cần, tài liệu và cấp vốn trước.
Thương mại trực tiếp cũng có thể xảy ra với một nhà nhập khẩu đóng vai trò trung gian, đóng vai trò là nhà cung cấp dịch vụ và đầu mối liên lạc trong các giao dịch giữa nhà sản xuất và nhà sản xuất socola. Các nhà nhập khẩu cũng có thể bảo vệ khả năng truy xuất nguồn gốc và truyền đạt câu chuyện đằng sau hạt ca cao một cách chính xác dọc theo chuỗi.
Ví dụ về các nhà sản xuất socola chuyên dụng ở Bắc Âu bao gồm các nhà sản xuất từ đậu đến thanh Friis Holm, Oialla và Mellow (Đan Mạch), Malmö, Standout Chocolate và Svenska Kakao (Thụy Điển), Fjåk Sjokolade và Bonnhort (Na Uy).
Nhắm mục tiêu trực tiếp các nhà sản xuất socola đặc sản được khuyến nghị cho các nhà sản xuất và xuất khẩu kinh doanh hạt ca cao đặc sản. Tuy nhiên, việc này đòi hỏi phải có phương tiện tài chính và bí quyết kỹ thuật để tổ chức hoạt động xuất khẩu. Có thể cân nhắc thành lập các cơ sở chế biến tại địa phương để tăng thêm giá trị cho hạt ca cao.
Trung gian và đại lý
Đại lý đóng vai trò trung gian giữa nhà xuất khẩu, nhập khẩu ca cao và sản xuất socola. Một số đại lý độc lập, nhưng những đại lý khác được thuê để mua hạt ca cao thay cho người mua. Một ví dụ về đại lý hoặc nhà môi giới có mặt tại Na Uy là Marex Spectron (Vương quốc Anh, có văn phòng tại 14 quốc gia, bao gồm cả Na Uy). Các đại lý ở các nước châu Âu khác bao gồm H.C.C.O Hanseatic Cocoa & Commodity Office (Đức) và Amius (Vương quốc Anh).
Nếu doanh nghiệp có ít kinh nghiệm xuất khẩu sang các nước châu Âu, các đại lý có thể đóng một vai trò rất quan trọng. Các đại lý cũng có thể hỗ trợ trong trường hợp doanh nghiệp có số lượng ca cao hạn chế hoặc nếu thiếu nguồn tài chính và hậu cần để thực hiện các hoạt động thương mại. Hợp tác với đại lý cũng rất hữu ích nếu cần một đối tác đáng tin cậy và có uy tín trong lĩnh vực ca cao. Tuy nhiên, cần phải trả tiền hoa hồng đại lý.
Nguồn: Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển